Czym jest literatura dystopijna? 5 przykładów

Czym jest literatura dystopijna? Przyjrzyj się definiującym cechom i poszerz swoje literackie horyzonty dzięki wyjątkowemu, potężnemu i spekulatywnemu pisarstwu.

Literatura ma wiele kształtów i form, a jedną z najciekawszych jest fikcja dystopijna. Dystopie to społeczeństwa, które doświadczyły znacznego upadku, kontroli technologicznej i zniszczenia środowiska i często walczą z autorytarnym rządem.

Dystopijne powieści science fiction i opowiadania mają moc, ponieważ mogą skłonić czytelników do innego myślenia o świecie, w którym żyją, o tym, jak mogą uchronić swoje społeczeństwo przed pogrążeniem się w chaosie i o tym, co muszą zrobić, aby stworzyć świat, który działa dla każdy. Co więcej, pisarze od Raya Bradbury'ego po Suzanne Collins i Kurta Vonneguta po Ursulę K. Le Guin zmierzyli się z tym gatunkiem, użyczając swojego geniuszu w tej dziedzinie.

Dowiedz się więcej o literaturze dystopijnej dla młodych dorosłych i spójrz na kilka przykładów, jeśli chcesz zagłębić się w ten gatunek.

Co to jest dystopia?

Po pierwsze, ważne jest zdefiniowanie, czym jest dystopia. Jeśli literatura utopijna koncentruje się na idealnym społeczeństwie, w którym wszystko jest idealne, dystopia jest dokładnym przeciwieństwem. Dystopia to wyimaginowane społeczeństwo lub społeczność, która jest przerażająca, opresyjna i odczłowieczająca.

W wielu przypadkach dystopijne społeczności przeszły przez wyimaginowany, gwałtowny upadek, w którym nic nie idzie dobrze. Być może niszczą otaczające ich środowisko, być może są kontrolowani przez technologię, a zwykle jest rząd, który trzyma wszystkie karty i kontroluje całą władzę, pozbawiając prawa poszczególnych ludzi.

Dystopia minimalizuje wartość ludzkiego życia i zachęca swoich obywateli do produktywności, jednocześnie kontrolując ich na każdym kroku. Dystopijna praca zbada wpływ dystopii na struktury społeczne, polityczne i ekonomiczne, które rządzą życiem ludzkim.

Co sprawia, że ​​literatura dystopijna jest atrakcyjna?

Biorąc pod uwagę, że literatura dystopijna dotyczy społeczeństwa, które jest przeciwieństwem utopii, niektórzy zastanawiają się, dlaczego czytelnicy mogą być zainteresowani tego typu pisarstwem. Niektóre z głównych powodów, dla których ludzie czytają fikcję dystopijną, to:

1. Sprawia, że ​​czują się lepiej w swoich społeczeństwach i społecznościach

Od czasu do czasu każdy przechodzi przez wyzwania, a literatura dystopijna może sprawić, że ludzie poczują się lepiej w świecie, w którym żyją. Czasami ludzie widzą wszystkie problemy, z jakimi borykają się bohaterowie literatury dystopijnej i są szczęśliwsi w swoich lokalnych społecznościach. Literatura dystopijna może sprawiać, że problemy ludzi wydają się łatwiejsze do przezwyciężenia. Co więcej, ludzie często czują, że mają większą kontrolę nad swoim życiem niż bohaterowie literatury dystopijnej, co sprawia, że ​​czują się lepiej w swojej sytuacji.

2. Mogą odnosić się do wyzwań stojących przed postaciami

Innym powodem, dla którego ludzie czytają literaturę dystopijną, jest to, że mogą odnosić się do wielu wyzwań, przed którymi stoją bohaterowie książki. Na przykład niektóre postacie mają trudności z radzeniem sobie z rządem, który najwyraźniej nic dla nich nie robi. Jest to coś, z czym wiele osób może się utożsamiać. Inne przykłady literatury dystopijnej przedstawiają postacie żyjące w świecie otoczonym ruiną środowiska. Zdziesiątkowane środowisko to coś, z czym wiele osób może się utożsamiać.

3. Czują się uprawnieni do działania

Wreszcie, wiele osób czyta literaturę dystopijną, ponieważ chce poczuć inspirację do działania. W dzisiejszym świecie jest wiele problemów, ale wielu ludzi czuje, że sami nie są w stanie nic zmienić. Kiedy ktoś czyta literaturę dystopijną, często czyta historie o tym, jak jedna postać może zmienić świat. Co więcej, książki te często zawierają mapy drogowe pokazujące, w jaki sposób pojedyncza osoba może znacząco wpłynąć na otaczający ją świat. Ten rodzaj pisania może zainspirować ludzi do działania, popychając ich do ulepszania świata. Literatura dystopijna może wzmacniać, pomimo swojej negatywności.

Ostatecznie jest to kilka z największych powodów, dla których ludzie czytają literaturę dystopijną. Jakie są niektóre z charakterystycznych cech tego gatunku?

Najważniejsze cechy, na które należy zwrócić uwagę

W powieściach dystopijnych pojawia się kilka wspólnych cech. Zawierają:

1. Całkowita utrata indywidualnego ducha

Jednym z głównych pytań, z jakimi boryka się literatura dystopijna, jest porównanie potrzeb społeczeństwa z potrzebami jednostki. Często są one w opozycji do siebie, a sposób, w jaki bohaterowie reagują na tę sytuację, jest cechą charakterystyczną książki.

Na przykład, ile ktoś powinien poświęcić dla przetrwania rodzaju ludzkiego? Jeśli postać jest zmuszona wybierać między swoimi dziećmi a niedaleką przyszłością ludzkości, jak należy oczekiwać, że podejmie decyzję? A jeśli ktoś musi poświęcić swoje życie, aby ocalić kraj, czy należy się tego od niego spodziewać?

2. Główne wyzwania przetrwania

Ze względu na wpływ społeczeństwa dystopijnego główni bohaterowie literatury dystopijnej są często zmuszeni do radzenia sobie sami. W rezultacie wielu z nich staje przed różnymi wyzwaniami związanymi z przetrwaniem. Chociaż literatura dystopijna często składa hołd postaciom, które zrobią wszystko, aby przeżyć, często znajdują się one w trudnych sytuacjach.

Na przykład członkowie rodziny w literaturze dystopijnej mogą być zmuszeni zwrócić się przeciwko sobie, aby przeżyć. Rodzice muszą podejmować trudne decyzje, czy chcą jeść, czy karmić swoje dzieci.

Istnieją inne przykłady literatury dystopijnej, w których poluje się na ludzi dla sportu. Ludzie z zasobami mogą zapisać się na dystopijne wydarzenie, w którym mają broń, której używają do ranienia innych ludzi w dżungli podczas walki o przetrwanie.

3. Zaawansowana technologia Wpadnij w amok

Innym wspólnym wątkiem w literaturze dystopijnej jest amok zaawansowanej technologii. Literatura dystopijna często maluje wizję przyszłości. Dlatego łatwo sobie wyobrazić, jak technologia mogła się rozwijać do tego momentu. Wspólnym wątkiem widocznym w filmach, programach telewizyjnych i książkach dystopijnych, spekulatywnych fikcji jest to, jak technologia może ewoluować i niebezpieczeństwa, jakie może powodować.

Na przykład niektóre rządy mogą wykorzystywać zaawansowaną technologię do kontrolowania działań swoich obywateli i odbierania im praw reprodukcyjnych. W innych przypadkach technologia może stać się świadoma, buntując się przeciwko ludzkim panom. Wtedy społeczeństwo nie ma już możliwości kontrolowania technologii, co powoduje upadek rasy ludzkiej. Istnieją inne przykłady literatury dystopijnej, w których trudno jest odróżnić człowieka od maszyny, a androidy w końcu próbują zniszczyć całą planetę. Chociaż prace te czasami mają szczęśliwe zakończenie, nie zawsze tak jest.

4. Zniszczenie planety

Dzieła fikcji dystopijnej często pojawiają się w scenerii, w której planeta została zniszczona. Ostatnio toczy się wiele dyskusji na temat środowiska, a wiele dzieł literatury dystopijnej wyobraża sobie, jak mógłby wyglądać świat, gdyby ludzkość nie zrobiła czegoś, by chronić planetę.

Na przykład wiele prac dystopijnych mówi o skutkach globalnego ocieplenia i maluje obraz społeczeństwa po licznych klęskach żywiołowych, które prawie zniszczyły planetę. Inne prace dystopijne mają miejsce w świecie, w którym firmy nadal wyrzucają toksyczne odpady do sieci wodociągowej, pozbawiając świat jego podstawowych zasobów naturalnych. Nawet dzieła literatury dystopijnej wyobrażają sobie, co mogłoby się stać, gdyby koronalny wyrzut masy całkowicie zniszczył zaawansowaną technologię na planecie, pogrążając ją w chaosie.

5. Rząd totalitarny (lub jego brak)

Wreszcie, jedną z największych cech literatury dystopijnej jest kontrola rządu lub całkowity jego brak. W wielu dziełach literatury dystopijnej istnieje ciało rządowe, które ma całkowitą kontrolę nad wszystkim. Uniemożliwiają ludziom walkę o swoje prawa, mogą nakładać uciążliwe podatki i mogą całkowicie pozbawić ludności możliwości wyboru. Mimo że ludzie mogą chcieć coś z tym zrobić, rozumieją, że są pod całkowitą obserwacją ze strony Wielkiego Brata. Nawet negatywne myśli o rządzie mogą doprowadzić do aresztowania i wtrącenia do więzienia.

Może wystąpić całkowity brak kontroli rządu w innych dystopijnych dziełach. Być może lud obalił rząd, doprowadzając społeczeństwo do anarchii. Teraz ludzie żyją w świecie wolnym dla wszystkich, co spowodowało, że planeta zamieniła się w pustkowie. Bez żadnych praw każdy człowiek jest dla siebie, przez co ludzie tracą empatię i współczucie.

Ostatecznie to tylko kilka z wielu cech charakterystycznych literatury dystopijnej. Chociaż różne prace podchodzą do tematu w różny sposób, wiele z tych tematów wielokrotnie pojawia się w całym gatunku.

Przykłady potężnej literatury dystopijnej

Istnieje kilka przykładów potężnej literatury dystopijnej, które mogą Cię zainteresować. Niektóre z najsłynniejszych dzieł dystopijnych wszechczasów to:

1. Rok 1984, George Orwell, 1949

Pierwsza myśl, która przychodzi na myśl, gdy ludzie myślą o dystopijnym świecie, pochodzi z książki „ Dziewiętnaście osiemdziesiąt cztery” autorstwa George'a Orwella. Książka ta wielokrotnie trafiała na szczyty list bestsellerów i zapewnia potępiające spojrzenie na przyszłość rasy ludzkiej. W tej książce główny bohater Winstona żyje w całkowicie kontrolowanym przez państwo świecie. Nawet złe myśli są poważnym przestępstwem. Ta książka może sprawić, że będziesz mieć koszmary przez wiele tygodni, ale warto ją przeczytać i jej odpowiednik, Animal Farm .

2. Opowieść podręcznej, Margaret Atwood, 1985

Kiedy ludzie myślą o literaturze dystopijnej, często myślą o Opowieści podręcznej . Napisana przez Margaret Atwood, jedną z najpopularniejszych pisarek XX wieku, ta książka patrzy na przyszłość Ameryki i nie jest miła. W książce służąca jest zmuszona do rodzenia dzieci dla opresyjnego przywódcy i jego życia. Powieść zawiera wiele zwrotów akcji i nie wydaje się, że sytuacja jest całkowicie niemożliwa. Być może dlatego książka jest tak przerażająca.

3. To nie może się zdarzyć tutaj, Sinclair Lewis, 1935

W To się nie może zdarzyć , ekstremista wygrywa prezydenturę USA i natychmiast przejmuje kontrolę nad społeczeństwem. Ta satyryczna powieść została opublikowana wkrótce po dojściu Mussoliniego i Hitlera do władzy przed II wojną światową. Miał on komentować europejski faszyzm, ale niestety nadal może być aktualny. Książka burzy pogląd, że dystopijny świat nie może się wydarzyć, i zmusi ludzi do bliższego przyjrzenia się światu, w którym żyją.

4. Nowy wspaniały świat, Aldous Huxley, 1932

W Nowym wspaniałym świecie Aldousa Huxleya kilku kontrolerów ciężko pracowało, aby stworzyć utopijne, idealne społeczeństwo, w którym wszyscy są szczęśliwi. Jedyną rzeczą jest to, że nie wszyscy w społeczeństwie są szczęśliwi. Głównym bohaterem jest Bernard, który wydaje się być osamotniony w swoich uczuciach niezadowolenia. W miarę rozwoju książki odkryje, że nie jest jedyną osobą, która próbuje uwolnić się od wszystkiego, co trzyma jego ciało i umysł w niewoli. Książka przedstawia koszmarny świat, który zachęci czytelników do zadawania pytań na temat świata, w którym żyją dzisiaj.

5. My, Jewgienij Zamiatin, 1924

Mówi się, że powieść ta stała się inspiracją dla słynnej książki „Rok 1984” George'a Orwella. Nie można zaprzeczyć, że „My ” Jewgienija Zamiatina wywarło ogromny wpływ na ewolucję tego podgatunku w XX wieku. Ta książka ma miejsce ponad tysiąc lat po podboju świata. Ludzkość żyje w całkowitej harmonii, przynajmniej w takim stopniu, w jakim oczekiwano. Czy ludzie żyjący na tym świecie nadal mają duszę? A może są tylko trybikami w gigantycznej maszynie? To główne pytania, na które odpowiada książka.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapoznaj się z naszym przewodnikiem „Czym jest kreatywne pisanie?”